Arama Motoru Pazarlaması (SEM) Neden Gereklidir?

Arama motoru optimizasyonunun en önemli noktalarından bir tanesi de web sitenizi hem kullanıcılarınız hem de arama motorları tarafından tasarlanan robotlar için anlaşılabilir şekilde geliştirmenizdir. Arama motorları giderek sofistike bir hal almaya başlamış olsalar da birçok yönden web sitelerini hala insanların gördüğü şekilde görememektedirler. Bu noktada SEO, arama motoru robotlarına siteniz üzerinde yer alan sayfaların ne hakkında olduğunu ve insanlara ne gibi yararlar sağlayacağını göstermek için yardımcı bir araç olma özelliğini de taşımaktadır.

SEO hakkında tartışılan ortak konulardan bir tanesi de şudur ki bunu birçok kullanıcı tarafından sık sık duymaktayım.

“Hiçbir mühendis belli kurallar ve ilkeler doğrultusunda web sitelerinin tam anlamıyla ilişkili sonuçlara göre en doğru şekilde sıralanmasını veya taranmasını sağlayacak bir arama motoru tasarlayamaz. Yarım akıllı birisi bile, arama motorlarında üst sıralarda yer alan sitelerin; karmaşık kodlar yardımıyla arama motoru örümceklerinin kafasını karıştırarak veya farklı yollarla web sitelerini arama motorlarının gözüne sokan arama pazarı uzmanları tarafından o noktalarda olduklarının farkına varabilir.” gibi söylemlerin sahipleri arama motorlarının gerçekten de yeterince akıllı olmadığını veya kolayca kandırılabilir olduğunu düşünmektedir.

Eğer buna benzer bir görüşü savunuyorsanız ve web sitenizin gerçekten de hak ettiği yerde olmadığını düşünüyorsanız, şöyle bir saniye durun ve düşünün.

Çevrimiçi ortamda evcil hayvanınıza ait bir fotoğraf yayınladığınızı düşünün. Herhangi bir insan evcil hayvanınızı tarif ederken; rengini, boyutunu, cinsini veya nasıl göründüğünü kolayca size söyleyebilir. Diğer bir yandan dünyanın en iyi arama motoru da yayınlamış olduğunuz bu fotoğrafı anlamak ve yorumlamak için elinden geleni yapacaktır ama sonuç olarak o bir insan değil ve fotoğrafınızı tam anlamıyla doğru bir şekilde yorumlayamayabilir. Peki bu noktada arama motorlarının yayınlamış olduğunuz fotoğrafı en doğru şekilde yorumlayabilmesi için sizce ne yapmanız gerekiyor?  İşte bu noktada SEO, web geliştiricilerinin yardımına koşan en büyük silahlardan bir tanesi ve arama motorlarının yayınlanan içerikleri en doğru şekilde yorumlayabilmesi için gerekli olan tüm ipuçlarını kendilerine sunuyor.

Bu noktada arama motorlarına ait örümceklerin yeteneklerini ve sınırlarını anlamak; web siteniz için üretmekte olduğunuz içerikleri, arama motorlarının gözünde nasıl en anlaşılabilir hale getirebileceğiniz konusunda sizlere yol gösteren en önemli unsurlardan bir tanesi olacaktır.

Arama Motoru Teknolojisinin Sınırları:

Neredeyse tüm büyük arama motorları “Arama motorları nasıl çalışır?” yazımda belirtmiş olduğum aynı ilkeler doğrultusunda çalışmaktadır. Otomatik arama robotları web üzerinde yer alan siteleri keşfederek gezmekte, bir bağlantıdan diğerine atlayarak yollarına devam etmekte ve buldukları tüm içerikler devasa veritabanları altında saklamaktadırlar. Gerçekten akıl almaz bir yapay zekanın yaptığı bu işi anlamak aslında hiç de kolay değildir ama gelin görün ki bu noktada arama motorlarının da bir sınırı olduğu gerçektir ve modern arama teknolojisinin de bazen eksik kaldığı noktalar olabilmektedir. Teknik sınırlamalar nedeniyle arama motorlarının, tarama ve sıralamayla ilgili yaşadığı en büyük ve bilinen problemlerine gelin birlikte göz atalım:

Tarama ve İndeksleme Sorunları:

• Arama motorlarının çevrimiçi formları doldurmak konusunda yeterince yetenekli olmadıkları bir gerçek. Bu nedenle çevrimiçi formların arkasında gizlenen içerikler, doğal olarak arama motorları tarafından es geçilmektedir.
• İçerik yönetim sistemi tabanı üzerine kurulu web siteleri, genellikle aynı içeriklerin birden çok kez veya aynı başlıklar altında bulunduğu sayfaları üzerinde barındırmaktadırlar. İşte bu noktada arama motorları hangi sayfanın orijinal içerik olduğunu anlamak konusunda zorlanır. Bu noktada arama motorlarına yol göstermeniz gerçekten önemlidir.
• Bir web sitesi üzerinde yer alan tarama direktifleri (robots.txt) üzerinde yapılan küçük bir hata, belki de web sitenizin arama robotları tarafından taranmasını tamamen engelleyebilir.
• Web siteniz üzerinde oluşturmuş olduğunuz zayıf bağlantı yapıları, örümceklerin web siteniz üzerinde yer alan içeriklere ulaşmasını engelliyor olabilir. Diğer bir yandan web siteniz üzerinde kullanmakta olduğunuz zayıf bağlantı yapısı nedeniyle örümcekler belirli içeriklerinizi taramış olsalar da geride kalan birçok içeriğe ulaşamadıkları için gerekli tarama işlemini düzgün bir şekilde tamamlayamamış olabilirler.
• HTML ve metinleri algılamak ve indekslemek konusunda oldukça başarılı olan arama motorları, zengin medya formatlarını algılamak konusunda her zaman çok başarılı değillerdir. Bu nedenle web siteniz üzerinde yer alan zengin medya içerikleri konusunda örümceklere yol göstermekte fayda vardır.

İçerik ve Sorgu Eşleştirme Sorunları:

• İnsanlar arama motorları üzerinde aynı şeyi arıyor olsalar da farklı anahtar kelimeler kullanabilirler. Örneğin bir internet kullanıcısının “araba” olarak yaptığı arama sorgusunu bir diğer internet kullanıcısı “otomobil” olarak yapabilir. Arama motorları bu iki sorgunun da aynı şeyi ifade ettiğini anlayamayabilirler ki bu oldukça normaldir.
• Dil ve dilin incelikleri nedeniyle insanlar aradıkları sonuçlara farklı kaynaklardan ulaşıyor olabilir. Örneğin “gitmiyorum” ve “gitmiyom” gibi aynı şeyi ifade eden kelimeler arama motorlarının gözünde farklı değerlendirilmektedir ve doğal olarak karşınıza çıkan sonuçlar da farklılık gösterecektir.
• Konum hedeflemeleri yardımıyla hedef kitleniz olarak Türk kullanıcıları belirlediyseniz doğal olarak sitenizi en çok ziyaret eden kullanıcılar Türk internet kullanıcıları olacaktır. Bu noktada sitenizi Türk kullanıcıları yerine yabancı kullanıcıların daha çok ziyaret etmesini beklemek çok da doğru olmayacaktır.
• Başlıkla uyuşmayan içerikler. Örneğin siz yazınızın başlığını “İzmir’in En İyi İşletmeleri” olarak belirlediğiniz halde yazınızın içerisinde “İstanbul’un en iyi otellerinden” bahsederseniz, bu arama motorları tarafından sitenize yönlendirilmiş olan örümcekler için oldukça karışık bir duruma neden olacaktır.

Desteklenmeyen İçerikler:

SEO tek başına, arama motorları için teknik açıdan sorunsuz ve mükemmel şekilde kodlanmış bir web sitesi oluşturmak anlamına gelmez. Bu noktada pazarlama da oldukça önemli bir rol oynamaktadır.  Pazarlama belki de arama motorlarının çalışma şeklini anlayabilmek için ihtiyaç duyacağınız en önemli kavramlardan bir tanesi. Mükemmel bir siteniz ve özgün içerikleriniz olabilir ama siz bunların tanıtımını yapmadığınız sürece içerikleriniz arama motorlarının gözünde görünmez olabilir. Bunun en önemli nedeni; ilgili ve alakalı içerikleri kullanıcılarla buluşturmak için çeşitli bileşenleri bir araya getirmeye çabalayan arama teknolojisinin doğasıdır.

Siz hiçbir web sayfası üzerinde yer almayan benzersiz bir içerik üretmiş ve üretmiş olduğunuz içeriğin gerçekten de ilgi çekici olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Ayrıca üretmiş olduğunuz içeriğin hem arama motorları hem de kullanıcılarınız için yararlı olacağını düşünebilirsiniz ama gelin görün ki hazırlamış olduğunuz bu içeriği kimse görmüyor ve bu içeriğe herhangi bir kanal üzerinden bağlantı vermiyorsa, arama motorları da içeriğinizi görmezden gelmeyi tercih edebilir.

Bu noktada arama motorları gerçekten kusursuz ve faydalı bir içeriğin varlığına tek başına karar verebilecek kapasitede değildir. Bunu gerçekleştirebilecek en büyük güç ise şüphesiz ki diğer internet kullanıcılarıdır. İşte bu yüzden yararlı içerikleri sadece üretmekle kalmamalısınız. Aynı zamanda diğer internet kullanıcılarının içerikleriniz hakkında konuşmasını ve içeriklerinizi diğer internet kullanıcılarıyla paylaşmasını sağlamalısınız. Arama motorları üretmiş olduğunuz içeriklerin kullanıcılarla buluşması için zaten büyük bir rol üstleniyor ama arama motorları tarafından üstlenilen bu rol sitenizi daha popüler yapmak için tek başına yeterli olmayacaktır. Sitenizin ve paylaştığınız içeriklerin daha fazla internet kullanıcısına ulaşmasını istiyorsanız yetenekli bir internet pazarlamacısı şüphesiz ki en büyük dostunuz olacaktır.

Sürekli Olarak Değişen Bir Manzara:

Arama marketinin ilk ortaya çıktığı doksanlı yılların ortasında web sitelerinizin arama motorlarının üst sırasında yer alması için sadece anahtar kelimeler ve etiketler kullanmanız yeterliydi. 2000’li yıllara gelindiğinde farklı siteler üzerinde yer alan anahtar kelimelerden metin bağlantılar alma, bloglar üzerinde yer alan yorum bölümlerinden anahtar kelimeler yardımıyla bağlantı alma, web siteleri arasında link alışverişi ve daha birçok doğal olmayan yolla web sitelerinizi arama motorlarında üst sıralara taşıyabiliyordunuz. 2010’lu yıllarda sosyal medyanın kendini insanlara iyiden iyiye hissettirmesiyle birlikte sosyal medya pazarı ve sosyal medyanın gücü de SEO’ya önemli ölçüde etki eden faktörler arasında yerini almaya başladı.

Son zamanlarda doğal olmayan yollarla web siteleri üzerine farklı kaynaklardan bağlantı alan web sitelerinin arama motorları üzerinde oldukça büyük hezimetler yaşadığını da dikkate aldığımız zaman SEO’nun geleceğinin nereye gittiğini söylemek gerçekten zor ama bilinen bir gerçek var ki o da arama dünyasında gerçekleşen bir değişimin olduğu ve SEO’nun her zaman bunun bir parçası olacağı. Bu nedenle SEO ve arama motoru pazarlaması (SEM – Search Engine Marketing) web üzerinde iyi yerlere gelmek isteyen herkesin en büyük ihtiyaçlarından bir tanesi olacaktır. Kimileri SEO’nun öldüğünü veya sadece diğer sitelerden alınan bağlantılar için harcanan paralar olduğunu söylese de bunun pek savunulacak bir tarafı olmadığını, internet aleminde yer alan ve başarıyı yakalamış siteleri inceleyerek açıkça görebilirsiniz.